Atatürk'ün önderliğinde kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin kültür ve bilim alanında ulusun köklerine yönelik olarak yapılan bilimsel çalışmalar için Nisan 1931 de kurulan Türk Tarih Kurumu'na Temmuz 1932 de Türk Dil Kurumu eklenmiştir. Atatürk 11 Mart 1935 te Maarif Vekili Zeynel Abidin ÖZMEN'den Ankara'da "Tarih-Coğrafya Fakültesi" kurulmasını istemiştir. Prof. Dr. Afet İNAN* anılarında Atatürk'ün bu konudaki fikirlerini şöyle ifade etmiştir.

"Fakülte için ilk ismin Tarih-Coğrafya yazdırmasının sebebi şudur. Coğrafya ile Tarih sıkı işbirşliği içindedir. Bilhassa iki bilginin paralel gitmesinin ve coğrafi şartların izahı yapılmadan, harita rehberliğinden mahrum bir tarihin hiç işe yaramadığını kabul ederdi.

Türk Tarih Kurumu, ilk kurulduğu sene, derhal bir tarih atlası bastırmış (Harita Umum Müdürlüğü) ve coğrafi tetkiklerin tarihe temel teşkil etmesi lüzumlu addedilmiştir. Mesela Türklerin anayurdu orta Asya'nın kuraklık hadisesi, ancak coğrafi ve jeolojik tetkiklerle mümkün olduğu kabul ediliyordu. Fakat bir de yurdumuzun coğrafyası, bizler tarafından tetkik edilip yazılmalı idi. Bu münasebetle şunu hatırlıyorum. Fakülte kurulurken programları üzerinde konuşulduğu esnada, Prof. Muzaffer GÖKER'e (Fakültenin ilk dekanı) Atatürk, coğrafya tedrisatı ve tetkikleri için uzun bir not yazdırmıştı. Orada tespit ettirdiği fikirlerde coğrafyanın dersaneden ziyade, arazi üzerinde hoca ve talebenin çalışmaları ve müşahadelerinin esas alınması lazım geldiği ve yeni metotlara göre tetkikten geçecek bir Türkiye Coğrafyası'nın yazılması idi. Hatta Tarih gibi Coğrafya Kurumu'nun kurulmasını düşünen Atatürk, bu uzun notların sonunda, fakülte açıldıktan sonra ihtiyaca göre böyle bir teşekkülün lüzumu belli olacaktır demiştir. Bu notun bulunup yayınlanmaqsı çok ilgi çeken tarihi bir belge olacaktır sanırım.

1935 yılında Ankara Üniversitesi'nin ilk Fakülte kanun tasarısı TBMM ye verildiği vakit, adı sadece Tarih-Coğrafya Fakültesi idi. Fakat kanun çıkmadan önce Atatürk'ün yeni bir direktifi ile "Dil" kelimesi eklenerek Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi olmuştur.

• İNAN, Afet; 1Atatürk Hakkında Hatıralar ve Belgeler", İşbankası Yayınları, s.309-320, İstanbul, 1968
  
  Alıntı: Türk Coğrafya Kurumu Tarihçesi , Türk Coğrafya Kurumu Yayınları No: 7, s. 19, İstanbul, 2012